Het is een rustige maandag als ik naar Naarden-Vesting rijdt. Het is een beetje een trieste avond met kortstondig wat motregen. En dat is een beetje jammer, want de foto's zien er dan ook wat triest uit. 

Mocht u zelf op pad gaan dan is een weekend of doordeweekse dag mogelijk een betere optie. Het was gedurende mijn bezoek erg rustig in de vesting. De museums zijn natuurlijk al lang gesloten en dankzij het weer waren er geen gezellige terrasjes.

Maar zelfs tijdens een wandeling in de avonduren krijg je een goed beeld van dit prachtige vestingsstadje. Meer dan de moeite van een bezoekje waard. En als u een weekendje gaat dan kunt u ook de mooie wandeling om het Naardermeer lopen. Er is hier genoeg te beleven.  

De wandeling bestaat uit een rondje om de vesting en een wandeling door de leuke straatjes van de vesting. Verdwalen is niet mogelijk, dus u kunt ook een andere route lopen als u naar een bepaald museum wilt. 

Oude hoofdstad
Naarden is de oude hoofdstad van het Gooi. Door de strategische ligging is de stad vaak het toneel geweest van krijgsgewoel, plundering en moord. Toch vierde de stad in 2000 haar 650-jarig bestaan!

Naarden is een van de best bewaarde vestingsteden van de wereld. Een levend monument waar werken, cultuur, recreatie, schoonheid en historie samenkomen. Een dubbele grachtengordel met zes bastions omringt het centrum. De afgelopen veertig jaar zijn er vele kostbare restauraties verricht, waarbij gezocht is naar een optimaal evenwicht tussen cultuur en natuur.

Stadspoorten
Naarden bezat van 1673 tot 1915 twee stadspoorten, namelijk de Utrechtsche Poort en de Amsterdamsche Poort. Uit defensie-overwegingen werd er naast de uit 1680 daterende en in 1877 vernieuwde Utrechtsche poort een weg (Kapitein Meyerweg) door de omwalling aangelegd.

De poort bleef behouden en staat nu bekend als de Utrechtse Poort. De in 1683-1685 gebouwde Amsterdamsche Poort met het waterpoortje werd in 1915 gesloopt.

In 1939 werd er richting Bussum een derde verbindingsweg door de omwalling aangelegd. In de Naardense volksmond staat deze weg bekend als De Doorbraak.

Bastions en ravelijnen
De vesting telt 6 bastions en 6 ravelijnen. De bastions zijn:

• Katten (noord)
• Oranje (noordoost)
• Promers, met bomvrije kazerne (zuidoost)
• Turfpoort met vestingmuseum (zuid)
• Nieuw-Molen (west)
• Oud-Molen met Groot en Klein Arsenaal (noordwest)

Bezienswaardigheden
Het Comeniusmuseum geeft een overzicht van het leven en werk van de beroemde 17-eeuwse Tsjechische wetenschapper Jan Amos Comenius en biedt toegang tot de Waalse kapel, waar hij in 1670 is begraven. Comenius was een veelzijdig pedagoog, literator, filosoof, theoloog, uitgever en onderwijshervormer.

Het voormalige Burgerweeshuis heeft een kruidentuin, waar u kunt genieten van de geuren en kleuren. Na de restauratie in 1991 is hier ook het stadsarchief gevestigd.

In het hart van de stad staat het oudste monument: de Grote of St. Vituskerk, met haar prachtige plafondschilderingen,

Het stadhuis dateert uit 1601 en is nog steeds in gebruik als gemeentehuis. Het gebouw is een duidelijk voorbeeld van de Hollandse renaissancestijl. In 2018 staat het gemeentehuis in de steigers vanwege renovaties.

Het Nederlands Vestingmuseum is in Bastion Turfpoort gevestigd. Dit is de enige plek waar u de, ruimten en luistergangen die zich in de vestingswallen bevinden kunt bekijken. Beelden en objecten brengen de geschiedenis van de vesting tot leven.

Voor wie de benen wil strekken: rondom de vesting loopt een prachtig wandelpad. De lengte bedraagt 3,5 km. Vanaf het pad heeft u een prachtig uitzicht over de vesting en haar grachten.

Het Naardermeer is het oudste natuurmonument van Nederland en vooral bekend om zijn bijzondere flora en fauna. Op dit meer kunt u verschillende vaartochten maken. En het is ook mogelijk rond het meer te wandelen.

Speelpark Oud Valkeveen ligt in een prachtig, bosrijk natuurgebied tussen Huizen en Naarden. Al meer dan 75 jaar is het een paradijs voor kinderen. Het park heeft een grote speelweide, een theatertent, een eigen strand aan het Gooimeer en voor begeleiders voldoende plekken om te genieten van zon en natuur.

Na het eerste halve rondje om de stad loop je deze binnen bij de Utrechtse Poort. Een fotogenieke poort.  

De Utrechtse poort
De Utrechtse poort werd in 1683 gebouwd als onderdeel van de uitbreiding volgens het Nieuw-Nederlandse vestingstelsel en is in 1877 min of meer totaal vernieuwd.

Van de twee oorspronkelijke toegangspoorten tot de vesting, de Utrechtse en de Amsterdamse poort, is alleen de Utrechtse poort bewaard gebleven. In de wachtlokalen aan weerszijden van de poort zaten de poortwachters.

Kazerne Oud-Molen
De kazerne Oud-Molen is gelegen in het gelijknamige bastion. het bomvrije kazernegebouw annex hospitaal is gebouwd in 1878. De uitvoering van zowel het interieur als exterieur is sober van karakter. 

Behalve het eigenlijke kazernegedeelte omvatte het gebouw de woningen van bevelhebbende officieren, een keuken voor 1000 manschappen en een hospitaalgedeelte met bijbehorende apotheek en andere voorzieningen. 

Het Arsenaal
Naarden is een echte vestingstad. De Naardense vestingwerken behoren nu tot de best bewaarde van Europa. In 1688 werd het Arsenaal gebouwd. Een arsenaal is het onderdeel van een vesting waar wapens en andere militair materiaal wordt opgeslagen.

Tot in de jaren tachtig werd het gebouw gebruikt door de Nederlandse Landmacht. Sinds 1993 vindt u hier het Design Centrum van Jan des Bouvrie. Het historische bouwwerk is op een moderne manier ingericht met expositiezalen, winkels, restaurants en een theater. Een mooie locatie, waar u zich niet zult vervelen.

Bastion Turfpoort
Bastion Turfpoort, waar Het Nederlands Vestingmuseum sinds 1955 is gevestigd, werd rond 1680 aangelegd met teruggetrokken flanken en is -sindsdien qua vorm bijna niet meer gewijzigd.

Het bastion had net als het naastgelegen bastion Nieuw-Molen een verlaagde saillant naar een idee van ordinarius ingenieur Jean Baptist Bombelle. In dit verlaagd saillant werd in 1875 kazemat IJ met mortiernissen en kruitkamer aangelegd.

Uit dezelfde tijd stamt kanonremise X waar destijds de kanonnen lagen opgeslagen. De overige kazematten A. Z. V 'en W en de beroemde luistergangen dateren uit de 17de eeuw.

Het Nederlands Vestingmuseum toont de geschiedenis van de Nederlandse vestingbouw, de geschiedenis van Naarden en de nationale verdedigingslinies met de internationaal vermaarde Hollandse Waterlinie. Het museum is ondergebracht in een gebouwencomplex gelegen op een 20.000 m2 groot terrein.

Alle ondergrondse gangen, met een gemiddelde lengte van 50 meter liggen onder een deklaag van minimaal 3 meter aarde. Deze unieke plek is koel in de zomer, behaaglijk warm in de winter en bestand tegen de vijand.

Een terrein waar gelopen wordt op het dak van de vesting en de plek waan de vesting zijn binnenkant laat.zien. Nu de kanonnen zwijgen kan men hier rustig wandelen, picknicken en genieten van een uitzonderlijk stukje Nederland: het bastion Turfpoort

Nationaal Donor Monument
Dit beeld staat symbool voor een getransplanteerde die dankzij zijn donor naar een nieuw leven klimt en een nabestaande die uit een dal van verdriet klimt doordat de overleden donor in iemand anders voortleeft.

Het monument is een eerbetoon aan alle, vaak anonieme, donoren die hun organen hebben afgestaan.

Het Nationaal Donor Monument biedt een locatie waar getransplanteerden hun donor kunnen bedanken. Ook troost het nabestaanden van donoren, want door de keuze van hun familielid of vriend hebben anderen een nieuwe kans gekregen. Het beeld de Klim" is ontworpen door Egbert Hermsen en vervaardigd door Ben Overkamp. Voor meer informatie bezoek de website: www.donormonument.nl.

(Onthuld op 21 oktober 2011 door Erica Terpstra en de burgemeester van Naarden, Joyce Sylvester).

De Grote of St Vituskerk
De Grote of St Vituskerk staat in het midden van de levendige vesting. De toren is het enige deel dat over is van de eerste parochiekerk dieiussen 1380 en 1440 gebouwd werd, en biedt vanaf de omloop een fantastisch uitzicht over de vesting en de weide omgeving tot Amsterdam en Utrecht. De toren kan van mei tot en met september worden beklommen op woensdag en in het weekend. Voor informatie www.verenigingvestingstad.nl.

De eerste kerk, een éénbeukige kruiskerk, was al snel te klein. In 1445 begon de vergroting tot grotestadskerk: een laatgotische kruisbasiliek met kooromgang die in 1479 gereed was. De grote schat van deze kerk is het houten tongewelf, dat van voor tot achter magnifiek beschilderd is.

De voorstellingen, aangebracht tussen 1510-1518, geven een beeld van bezinning op de kern van het geloof door de katholieke kerk. Ook nadat de kerk in 1574 protestants was geworden zijn deze schilderingen met liefde verzorgd.

Het eikenhouten koorhek uit 1531 vormt de achtergrond voor koor en orkest van de Nederlandse Bachvereniging. leder jaar voeren zij in de dagen voor Pasen de Matthaus Passion van Dohan Sebastiaan Bach uit.

De kerk biedt echter het hele jaar plaats aan bijzondere diensten, concerten en bijeenkomsten en wordt geroemd om haar akoestiek. Als u in de zomer in Naarden bent, kom dan op donderdagavond naar de Grote Kerk. Vaak wordt dan het majestueuze Batz-Witte-orgel uit 1862 door toporganisten bespeeld.

Uit de Kunst!
De historische vesting is het decor van een modern een bruisend stadsleven waar kunstliefhebbers graag vertoeven.

De Vesting herbert een groot aantal galeries met uiteenlopende collecties en exposities die terug te vinden zijn op www.vvvnaarden.nl. Het hele jaar door zijn er bovendien grotere en kleinere optredens, concerten en evenementen in de Grote Kerk, in deMess of op andere locaties.

In winterse sferen begroeten we jaarlijks het Kunst & Antiekweekend (www.kunstenantiekweekend.nl) gevolgd door de Nacht van Naarden (www.facebook.com/nachtvannaarden) en de Matthaüs Passion (www.grotekerknaarden.nl). In mei en juni wordt de stad om het jaar ondergedompeld in de sfeer van FotoFestival Naarden (www.FotoFestivalnaarden.nl) en in september klinkt het gezang van Vestival Vocaal (www.vestival.nl) en de openluchtopera. Ook de Keep an Eye Foundation, een platForm voor jong talent, werkt vanuit de Vestingstad door het hele land (www.keepaneye.nl).

Tip! Als u lekker door de Vesting slentert, let dan eens op de vele muurgedichten die de stad rijk is, ze zijn in een boekje samengebracht!

Stadswandelen
De Vesting Naarden heeft altijd een strategische ligging gehad en is vaak het toneel geweest van krijgsgewoel, brandstichting, plundering en moord. Het boeiende verleden gaat leven als u zich laat inspireren door de verhalen van de stadsgidsen.

De wandeling van ongeveer 75 minuten voert u langs de karakteristieken van de Vesting, terwijl de gids u vertelt over het ontstaan en de geschiedenis ervan. Iedere 3e zondag van de maand om 12.30 uur staan de stadsgidsen van Vereniging Vestingstad Naarden bij de Utrechtse Poort voor u klaar om u rond te leiden langs de best bewaarde vestingwerken van Europa. Meer informatie www.verenigingvestingstad.nl.

Bezoekerscentrum Naarden-Vesting
Welkom in Naarden!
Van 1 april tot 1 november: Dagelijks van 10.00-17.00 uur.
Van 1 november tot 1 april: Woensdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 11.00-15.00 uur.
www.vwnaarden.nl | www.Facebook.com/vwnaarden

Weegschaal Museum
In het dagelijks leven staan wij niet stil bij de herkomst van de kilo of de meter maar in het Weegschaalmuseum ontdekt u de ontstaansgeschiedenis en toepassingen van meten en wegen, u vindt er een schat aan informatie voor alle Leeftijden.

Het museum is gevestigd in het beroemde veertiende-eeuwse Spaanse Huis, een pand meppen rijke historie, bepalend voor de geschiedenis van de stad.

Als voormalig waaggebouw is Turf-poortstraat 27 een prima locatie voor het tonen van de uitzonderlijke collectie meet- en weeginstrumenten, maten en gewichten. Bij mooi weer kunt u iets drinken in der sfeervolle stadstuin.

Het Stadhuis
Het kenmerkende oude Stadhuis van Naarden werd in 1601 gebouwd. Een trots voorbeeld van Hollandse Renaissance en een bewijs, dat na de vernietiging en massamoord in 1572, de stad het zelfvertrouwen had herwonnen.

Het Stadhuis was de plek waar de stadsregering huisde. Achter de imposante hal beneden, ligt de Schepenenkamer. Hier werd vroeger recht gesproken; de schilderijen verwijzen naar bekende rechtszaken uit de bijbel en de geschiedenis.

Aan de wand hangt een Schepen Gebedt, om eerlijke rechtspraak en wijsheid af te smeken. Deze zaal wordt tegenwoordig hoofdzakelijk gebruikt als trouwzaal. Het oude Stadhuis is in het weekend tussen 13.30 en 17.00 uur gratis te bezichtigen voor publiek.

Comenius Museum en Mausoleum
Het Comenius Museum is gewijd aan het leven en werk van de beroemde Tsjechische geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670) Sinds zijn 400ste geboortejaar in 1992 is het Comenius museum gevestigd op Kloosterstraat 33 dat teven toegang biedt aan het naastgelegen mausoleum.

Dit mausoleum is in de jaren 1934/1937 in opdracht van de Tsjechische regering ingericht door de befaamde Tsjechische kunstenaars van die tijd. 

Naast de vaste expositie organiseert het Comeniusmuseum tentoonstellingen over uiteenlopende onderwerpen die iets vertellen over het leven, denken en doen van Comenius die als theoloog, pedagoog, filosoof en politicus bekend staat.

Na de stad verkend te hebben loop ik de tweede helft van de wandeling om de stad. Met iets zonniger weer zijn hier schitterende foto's te schieten. 

En mocht in de toekomst eigen autobezit zeldzaam gaan worden dan kunt u ook mooiere foto's in de stad maken. Want vandaag de dag staat overal wel een auto, of hele rijen auto's in je beeld. 

Maar ondanks dat het een rustige avond was heb ik volop kunnen genieten van een fraai stukje geschiedenis. Zoals gezegd: een aanrader voor om eens te bezoeken. 

Geraadpleegde websites:

• nl.wikipedia.org/wiki/Naarden
• www.donormonument.nl
• www.naarden.nl
• www.comeniusmuseum.nl
• www.weegschaalmuseum.nl
• www.vwnaarden.nl
• www.verenigingvestingstad.nl
• www.grotekerknaarden.nl
• www.vvvnaarden.nl

POI's

• Alternatieve parkeerplaats N52.2914 E5.1665
• Christelijke Gereformeerde Kerk N52.2950 E5.1594
• Comenius museum N52.2973 E5.1646
• Gemeentehuis N52.2957 E5.1637
• Gemeentelijk monument N52.2950 E5.1612
• Grote of Sint Vituskerk N52.2957 E5.1626
• Het Arsenaal (Restaurant) N52.2973 E5.1613
• Kinderboerderij N52.2912 E5.1590
• Kruidentuin N52.2967 E5.1612
• Nationaal donor monument N52.2955 E5.1624
• Oud Molen N52.2977 E5.1602
• Ravelijn Katten - Oranje, nr 5 N52.2980 E5.1679
• Ravelijn Oud Molen - Katten, nr 4 N52.2991 E5.1628
• Start/finish/parkeerplaats N52.2983 E5.1579
• Uitzichtspunt N52.2936 E5.1653
• Utrechtse Poort N52.2952 E5.1654
• Verzetsmonument N52.2931 E5.1568
• Vestingmuseum N52.2936 E5.1601
• Weegschaalmuseum (Museum) N52.2945 E5.1628