We parkeren de auto bij camping de Baalse Hei in Turnhout (België). We zijn er vandaag vroeg bij. In de middag wordt er regen verwacht en nu kunnen we nog even genieten van het lekkere zonnetje. Zo vroeg op de ochtend verwacht je dat de hele camping nog in volle rust is. Dat valt tegen. Verschillende mensen zijn op pad om de hond uit te laten.

Wat verderop zijn we helemaal alleen. Een mooi landschap ontvouwt zich voor ons. We genieten ervan en nemen de nodig foto's. De zandpaden zijn door de droogte wat moeilijk begaanbaar. Dat is blijkbaar algemeen bekend. We komen een bordje tegen met de woorden Sahara / Woestijnstraat.

Kampheide
De Kampheide is één van de stilste gebieden in de huidige Kempen. Op deze wandeling doorkruis je naast grote bossen ook restjes heide en vind je nog een handvol prehistorische grafheuvels.

Waar komt de naam Kampheide vandaan?
In de Hollandse periode (1815-1830) bevond zich hier een militair kamp. Daarvan zijn alle resten al lang verdwenen. Het gebied is bekend als Ravels Kamp of Kampheide. Het was in die tijd een belangrijk kamp. Dit kan worden opgemaakt uit de herhaalde bezoeken van koning Willem I die het kamp in 1819, 1821 en 1823 bezocht. De koning verbleef natuurlijk niet in het kamp maar in Turnhout. In de avond werd dan voor de koning een groot bal georganiseerd. Overdag werd gekeken naar de manoeuvres van de manschappen.

Onderweg zien we plaatjes van een andere wandeling. Het zijn de geel-rode plaatjes van de Streek-GR-Kempen route. Een wandellus van ruim 200 km door de Antwerpse Kempen. Er is een gids beschikbaar met daarin de route informatie en de bezienswaardigheden onderweg.

Natuurlijk hoeft u deze route niet in 1 keer te lopen maar is er een netwerk van overnachtingspunten. Meer informatie kan u vinden op de volgende website: www.groteroutepaden.be.

Turnhouts Vennengebied
Door een jarenlang beheer van maaien en hooien, groeien hier koekoeksbloem, margriet, duizendblad, veldzuring en muizenoortje. Enkele koppels kievit, grutto en wulp vinden hier een vaste broedplaats.

Laat maaien spaart de jonge vogels. Daardoor bracht in 1999 een koppel wuipen hier zelfs vier jongen groot, een uitzonderlijk aantal. Ook de patrijs is hier een jaarlijkse broedvogel.

Langs het hek komen we even later een ree tegen. Ze heeft ons niet in de gaten. Door de afstand kunnen we geen mooie foto maken.

Dus sluipen we iets dichterbij. Op het moment dat ze ons in de gaten heeft drukken we af. Net te laat, want alleen de achterkant van de ree staat er scherp op.

NAVO-vliegveld
Het NAVO-vliegveld werd in 1953 aangelegd op gronden die de Belgische militaire overheid kocht van de gemeente Ravels. Het vliegveld wordt vandaag de dag nog gebruikt door luchtcadetten en civiele zweefvliegclubs. Daarnaast vinden er nog allerhande militaire oefeningen plaats. Bovendien wordt het vliegveld gebruikt om nog tijdelijk F16- gevechtsvliegtuigen onder geconditioneerde toestand te stockeren.

De belangrijkste natuurelementen bevinden zich naast de startbanen. We vinden er mooie heischrale graslanden. In de middenberm zijn er ook nog struikheidevegetaties aanwezig.

Ook bij vogels is dit vliegveld in trek. Door zijn open karakter oefent het vliegveld in het voor- en najaar een sterke aantrekkingskracht uit op trekvogels. We vinden er ook tal van broedvogels, zoals de veldleeuwerik, de boomleeuwerik, de boompieper en diverse soorten weidevogels, zoals de wulp.

Grafveld Het Heike te Klein-Ravels
Dit grafveld, waarvan tenminste 27 graven onderzocht werden, is te situeren in de vroege IJzertijd (800-475/450 voor Chr). De grafstructuren weerspiegelen het begrafenisritueel dat overal in de Kempen verspreid was gedurende de Urnenveldenperiode, vanaf de late Bronstijd tot de vroege IJzertijd (1100-475/450 voor Chr.). De doden werden gecremeerd en de crematieresten werden bijgezet in een eenvoudig recipiënt in aardewerk onder een klein grafheuveltje of in een vlakgraf. Bijgraven waren slechts zelden aanwezig.

De grafvelden bleven generaties lang in gebruik en dienden voor meerdere kleinere nederzettingen (meestal losse boerderijen) uit de omgeving. De grafheuvels (diameter van 5 tot 6 m) en sommige vlakgraven waren meestal omringd door een randstructuur, een kringgreppel of palenkrans.

Op het grafveld van het 'Het Heike' waren 27 grafmonumenten opgericht: 16 grafheuvels (3 zonder randstructuur, 10 met een kringgreppel en 3 met een dichte palenkrans) en 11 vlakgraven (5 met een kleine kringgreppel en 6 zonder randstructuur). De nog aanwezige grafurnen zijn van het Harpstedt-aardewerk dat typisch is voor de vroege Ijzertijd. Slechts één kleiner bijpotje (zgn. Eierbecher) was aanwezig.

Het archeologisch onderzoek op 'Het Heike' werd uitgevoerd in 1984-1985 door de Nationale Dienst voor Opgravingen (nu het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed) met de steun van de gemeente Ravels.

Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten
Het Turnhoutse wedervaren in de laatste anderhalve eeuw kan je niet vertellen zonder een plaats voor te behouden aan het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten. Deze vaarweg maakt deel uit van de Schelde-Maasverbinding, een natte droom waarvan meer dan één heerser sinds de middeleeuwen wakker ligt. Al in 1517 verleent Karel V een concessie voor de kanalisatie van Demer, Gete en Méhaigne naar de Maas bij Namen. De realisatie van het plan komt er nooit.

Het is wachten op een onafhankelijke Belgische staat voor er echt werk wordt gemaakt van een waterverbinding tussen Schelde en Maas. In 1845 wordt besloten om een kanaal te graven van Turnhout naar Dessel. Daar sluit de waterweg aan op het Kempisch Kanaal naar Bocholt, vanwaar via de Zuidwillemsvaart naar Luik kan gevaren worden.

Wij gaan op pad naar de volgende wandeling die vandaag op het programma staat.

Websites:
www.groteroutepaden.bel
www.turnhout.be